Tiếng Anh có từ thứ 1 triệu

Tiếng Anh, ngôn ngữ có 1.400 năm tuổi, vừa đón nhận từ thứ 1 triệu vào ngày 10/6. Đây là một mốc đáng nhớ, cho thấy tiếng Anh vẫn đang phát triển và biến đổi một cách mạnh mẽ trong vai trò ngôn ngữ toàn cầu.
3 đối thủ nặng ký
Tiếng Anh hiện đã có từ thứ 1 triệu. Đó là tuyên bố của Giám sát ngôn ngữ toàn toàn cầu (GLM), một trang web chuyên theo dõi sự xuất hiện của các từ tiếng Anh mới trên thế giới, bao gồm cả tiếng lóng, từ vay mượn của ngôn ngữ khác và từ xuất hiện trên Internet.

Tiếng Anh vừa đón từ thứ 1 triệu

Tuyên bố của GLM đã gây chú ý bởi hồi năm 2005, cuốn Từ điển tiếng Anh Oxford chỉ có 301.100 từ chính. Thêm cả những từ ghép, từ phát sinh và các thành ngữ thì tổng số từ tiếng Anh trong cuốn từ điển này cũng chỉ đạt 616.500.

GLM không tính toán số từ như vậy. Họ chấp nhận bất kỳ từ nào cũng là tiếng Anh nếu nó đạt đủ số người sử dụng rộng rãi. Nhờ đó, định nghĩa tiếng Anh của GLM sẽ bao gồm cả các từ lai dạng Chinglish (tiếng Anh pha tiếng Trung), Hinglish (tiếng Anh pha Hindi), Spanglish (tiếng Anh trộn tiếng Tây Ban Nha) và Hollywords (những từ ngữ do ngành công nghiệp phim ảnh tạo ra). Ngoài ra, GLM cũng chấp nhận cả các thuật ngữ máy tính và những từ được tạo nên từ cộng đồng Internet. Dựa vào đó, từ thứ 1 triệu được GLM công bố hôm 10/6 là “web 2.0”. Họ định nghĩa từ này có nghĩa là “thế hệ tiếp theo của các sản phẩm và dịch vụ web, sẽ nhanh chóng xuất hiện trên một trình duyệt Internet”. Để được chọn vào vị trí đáng nhớ trên, “web 2.0” đã phải cạnh tranh với 15 từ khác. Tuy nhiên chỉ có 3 từ thực sự được coi là đối thủ nặng ký của nó. Đó là “Jai Ho!”, một câu cảm thán trong tiếng Hindi, nhấn mạnh một chiến thắng hoặc thành tựu, “slumdog” (trở nên phổ biến nhờ phim Slumdog Millionaire), nghĩa là đứa trẻ sống trong khu ổ chuột và “n00b”, sự pha trộn giữa hai chữ n, b và các số 0 nhằm trêu chọc ai đó mới tham gia một cộng đồng chơi game trực tuyến. “Mốc 1 triệu từ tiếng Anh đã thật sự đánh dấu việc một kỷ nguyên mà trong đó tiếng Anh được sử dụng như ngôn ngữ toàn cầu thực thụ đang tới gần” - ông Paul J.J. Payack, Chủ tịch kiêm Giám đốc phụ trách phân tích từ ngữ của GLM, nói - “Tiếng Anh đã trở thành phương tiện giao tiếp phổ biến. Chưa từng bao giờ, nhờ loại ngôn ngữ này, rất nhiều người lại có thể giao tiếp một cách thực sự dễ dàng với nhiều người khác đến như thế”.
Một ngôn ngữ toàn cầu
Để đánh giá các từ mới, Payack và các cộng sự của ông sử dụng một hệ thống gọi là “Công cụ dự đoán số lượng” (PQI). Công cụ này dùng để đánh giá xem một từ được sử dụng nhiều hay ít, qua đó chúng có đạt chuẩn trở thành từ mới trong tiếng Anh hay không. Theo đó, mỗi một từ “ứng viên” sẽ được phân tích dựa theo độ sâu (số lần được sử dụng) và độ lan tỏa (khả năng mở rộng về mặt địa lý của việc sử dụng một từ), cũng như số lần xuất hiện trên các bản báo in, Internet. Mỗi từ cần được sử dụng tối thiểu 25.000 lần để đạt chuẩn là một từ mới. Tuy nhiên những người yêu thích sự thuần khiết của tiếng Anh, các chuyên gia biên gia biên soạn từ điển và những người chơi trò sắp chữ Scrabble truyền thống chắc chắn sẽ bác bỏ rất nhiều từ đã được GLM tìm ra. Nhưng cho dù tiếng Anh có đạt tới mốc 1 triệu từ hay không, những gì GLM đang làm đã cho thấy một thực tế là ngôn ngữ này vẫn tiếp tục lan tỏa mạnh trên thế giới. Cần biết rằng vào năm 1960, chỉ có khoảng 250 triệu người sử dụng tiếng Anh, phần lớn là ở các cựu thuộc địa và những nước thuộc khối Thịnh vượng chung. Ngày nay, khoảng 1,53 tỷ người đã nói tiếng Anh như ngôn ngữ chính, phụ hoặc ngôn ngữ kinh doanh (riêng Trung Quốc đã có khoảng 250 triệu người sử dụng thứ tiếng này). Ông Payack ước tính rằng mỗi ngày có trung bình 14,7 từ mới gia nhập tiếng Anh. Internet cũng giúp cho việc sản sinh từ mới diễn ra theo cách chưa từng thấy kể từ thời Shakespeare, khi ngôn ngữ có được cấu trúc hiện đại và từ mới sản sinh ra khá nhanh. Thời đó chỉ khoảng 2 triệu người nói tiếng Anh và ngôn ngữ này có ít hơn 100.000 từ. Được biết trong 24.000 từ được Shakespeare sử dụng, có khoảng 1.700 từ là do ông sáng tạo ra. Tờ Times đánh giá Internet đã giúp hình thành giai đoạn sản sinh từ mới thứ hai, với sự bùng nổ đáng ngạc nhiên của các từ và thành ngữ mới để diễn tả những ý tưởng mới hoặc mô tả lại các định nghĩa cũ. Đó là chưa kể tới việc ngôn ngữ của Internet bản thân nó cũng có sự thay đổi, với nhiều từ từng chỉ được sử dụng trong giới chuyên môn giờ đã xuất hiện ngoài cuộc sống như: “blog”, “byte”, “E-mail”, “spam”... Theo các chuyên gia, sự phát triển và lan tỏa của tiếng Anh trong thập niên đầu của thế kỷ 21 thực sự đã để lại rất nhiều ấn tượng, dù rằng cách biến đổi của nó nhanh hơn và lạ lùng hơn bất kỳ ngôn ngữ nào khác. Bàn thêm: Vậy là Noob mà gamer hay dùng không phải là từ thứ 1 triệu như GameK đã đưa tin trước đó.
(Nguồn TT&VH)